dinsdag 28 februari 2012

Doorploegen: Davydenko

Eind jaren 70 wordt een tennistalent geboren in de Oekraïne. Zijn naam? Davydenko, Eduard Davydenko. In 1981 krijg hij gezelschap van zijn broer Nikolaj. Deze Davydenko moet het niet hebben van zijn talent. Hij is niet lang of gezegend met een verwoestende backhand en mist ook een mokerservice. Hij bereikt zijn status door keihard te werken. Zij broer Eduard was behept met meer fijngevoeligheid. Maar doorzettingsvermogen en ijver zijn elementaire kwaliteiten in het toptennis. Daarom haalt Nikolaj het wel. Het stel is op de tour onafscheidelijk. Eduard is sparringpartner, reisgezel, manager en coach tegelijk. Ik pleeg ze onverbeterlijk Davyd en Ko te noemen.

Het gezin verhuisd naar Duitsland, waar meer mogelijkheden liggen om door te breken. Nikolaj krijgt later -op aanvraag - het Russisch staatsburgerschap. Hij zal 34 single wedstrijden voor zijn nieuwe land spelen.
Iron man -zoals een van zijn bijnamen luidt - vertrouwd naast Eduard ook volledig op zijn vrouw Irina.
Davydenko werd professioneel tennisser in 1999. Hij won dat jaar ook zijn eerste challenger in Mönchengladbach, en nam voor het eerst deel aan een ATP-toernooi, in Amsterdam. Hij boekte daar zijn eerste zege op ATP-niveau en bereikte er de halve finale, die hij verloor van Raemon Sluiter.


In 2005 stormt Nikolaj de Top 10 binnen en bereikt aan het einde van datzelfde jaar een 5e plaats. Eind 2006 staat hij zelfs een paar weken 3e. Hij heeft niet de minste spelers voor zich, maar de pech dat Federer in hetzelfde tijdperk tennist en dat Nadal juist dan doorbreekt.
Davydenko is niet een man die van de schijnwerpers houdt. Als enige top 10 speler heeft hij geen vooraanstaande kledingsponsor. Als ik in 2005 een prijsvraag over hem uitschrijf in het lokale clubblad krijg ik maar 9 reacties. Waarvan niemand weet welke speler ik omschrijf.

Zomer 2007. 
Ik besluit een gokje te wagen op een tenniswedstrijd van Davydenko. Het online wedden heb ik zojuist ontdekt en mijn favoriet is als 4e van de wereld in de vorm van zijn leven. Hij moet het opnemen tegen Martin Vassallo Arguello (toen nummer 87 op de ATP ranglijst) die nog nauwelijks iets heeft gewonnen of zal winnen. De kans dat Vassalo Arguello wint is kleiner dan dat hij een Elfstedentocht uitrijdt. Nadat Davydenko de eerste set wint, worden er bij wedkantoor Betfair ongewoon hoge bedragen ingezet op zijn tegenstander. In die eerste set krijgt Nikolaj last van fysieke gemakken, iets wat niet zo raar is. Bijna elke week heeft hij een toernooi, waarin hij ver komt. Aan het einde van de eerste set vertelt hij zijn vrouw,Irina dat hij last heeft en mogelijk moet opgeven. In de derde set trekt Davydenko zich terug, naar eigen zeggen wegens een voetblessure. Davydenko denkt dat iemand het gesprek heeft opgevangen. Een belchinees avant la lettre. Na een onderzoek van een jaar wordt hij van beschuldigingen vrijgesproken. Een zweem van verdachtmakingen blijft hangen als hij niet veel later wederom in de eerste rondes struikelt over op papier mindere goden. Een mogelijke verklaring is dat de werktennisser niet altijd topfit uit een vorig toernooi komt.

In de eerste drie maanden van het volgend jaar speelt Davydenko weinig door een blessure aan de linkerhiel, opgelopen bij het ATP-toernooi van Chennai. De gedwongen rust legt hem geen windeieren. Na wat mindere resultaten in de grand slams haalt hij de kwartfinale in Stuttgart en wint twee toernooien op rij: Hamburg (winst tegen Paul-Henri Mathieu) en Umag (tegen Juan Carlos Ferrero). In augustus haalt hij de kwartfinale op het Masterstoernooi van New Haven en Montréal, die hij verliest van de uiteindelijke winnaar Andy Murray. 
Het najaar wordt nog beter. Davydenko reist van hotel naar hotel, vliegt de halve aardbol af (kwartfinale in Peking, halve finale in Valencia plus winst in Kuala Lumpur en het Masterstoernooi van Shanghai). Aan het einde van het seizoen boekt de Rus het grootste succes uit zijn carrière. Voor de vijfde keer speelt hij - in Londen - de ATP World Tour Finals. Op de weg naar de titel verslaat hij onder andere Roger Federer (voor het eerst in 13 ontmoetingen), Rafael Nadal en Robin Söderling. In de finale zet hij Juan Martín del Potro met 6-3 en 6-4 opzij.


Davydenko start 2010 sterk met winst op het ATP-toernooi van Doha, waar hij de nummers 1 en 2 van de wereld, Federer en Nadal klopt.
Het jaar daarna haalt Davydenko wederom de finale van het ATP-toernooi van Doha, maar ditmaal is Federer te sterk. Op de Australian Open schakelt de Duitser Florian Mayer hem meteen in de eerste ronde uit. Daarna duikelt hij naar beneden op de ranglijsten. Het lichaam heeft te lijden onder de jarenlange slijtageslag die de marathonman zichzelf oplegt. De conditie en geest zijn onaangetast, maar het lichaam werkt steeds minder mee.


Februari 2012.
Inmiddels is onze Rus afgezakt naar een plek in de top 40. Maar voor een snelle indoor baan als Rotterdam is hij nog altijd een geduchte outsider. Hij komt graag naar de Maasstad en heeft hier al een drietal halve finales op zijn palmares staan. Na een dubbelspel dat verloren gaat door blessure van zijn kompaan Kunitsyn, zie ik hem doortrainen op een achterafbaantje. Hard en gedisciplineerd slaat hij zijn ballen tegen de baseline. Hij is nog steeds snel en heeft alles terug. Nieminen, Del Potro, Haase worden belaagd door kinderen die als bijen naar honing op zoek zijn. De honing is de handtekening. Een kind ontwaart Davydenko en trainingspartner. Een aantal  enthousiastelingen volgen. Ze weten niet goed wie ze om een handtekening moet vragen. Davydenko zet uitdrukkingsloos en zonder nadenken zijn handtekening. Meteen focust hij op zijn volgende partij. S ávonds heeft hij een afspraak in de kwartfinale met een goed spelende Richard Gasquet, die hij gedecideerd verslaat.

In de halve finale heeft een super serverende Federer moeite om de onverzettelijke Rus te verslaan. Pas in de 3e set zal de latere toernooiwinnaar met 6-4 de winst uit het vuur slepen. Davydenko kan zich nog steeds meten met de besten van de wereld. Maar er volgen geen uitgebreide interviews of een bezoek aan de Rotterdamse kroegen. Nikolaj verlaat als een grijze muis bijna geruisloos het toernooi. En hij vind het goed zo. Uit de schijnwerpers, maar snel in de warme schoot van zijn familie en gezin.


December 2032.
Op een akker nabij Donetsk, Oekraïne ploegt een boer met zijn hypermoderne tractor zijn onmetelijk stuk land om. Zijn bankrekening is goed gevuld, zijn boerderij is van grote schoonheid. Hij heeft veel bereikt, maar niemand kent hem nog. Voor het geld doet hij het niet. Hij wordt ook niet gedwongen. Hij weet niet beter. Na een dag hard werken, roept Irina hem voor het avondeten: “Nikolaj, het is mooi geweest voor vandaag”.

zaterdag 18 februari 2012

Afrika cup: De wet van de remmende voorsprong


Sommigen zijn er nog mee opgegroeid, voetbal in zijn puurste vorm. Een afgetrapte bal, een handjevol toeschouwers. De goals hadden oude houten staanders waarachter de versleten netten aan betere tijden terugdachten. En je speelde op een veldje waar gras schaarser is dan praatprogramma’s over voetbal. Tegenwoordig hebben de spelers van topteams als FC Barcelona, Manchester United van jongs af aan beschikking over het beste materiaal en de beste velden.

Terwijl men elders in de wereld druk bezig is met handen (wel of niet) schudden, RVC’s (Ajax) en Zweedse hattricks (Guidetti) wordt er in West-Afrika ouderwets een toernooitje gespeeld. Eenmaal per 2 jaar is daar weer de Afrika Cup Een doorn in het oog voor de Europese topteams, want zij missen hun goedkoop ingekochte Afrikaanse back of spits

De Afrika Cup is voor de Europese zenders nauwelijks interessant. Fysiek voetbal en keepers die zowel in optreden als kleding door kunnen gaan voor circusclowns. In voorgaande edities had je camerabeelden vanaf het dak van de tribunes. De hobbelige “gras”velden waren van een kwaliteit, waar Heerjansdam 5 zich voor zou schamen. Gelukkig worden er nog beelden vertoond tussen alle nationale en internationale competities door. Ik zie teams die nog nooit op internationaal niveau wat gepresteerd hebben voorbij schuiven. Een van die teams is het (mede) gastland Equitoriaal Guinea. Hun president heeft de afgelopen maanden (!) in recordtijd wat Spaanse Liga spelers laten naturaliseren (Douglas van FC Twente kan jaloers zijn)

De grote favoriet om de titel te behalen heet Ivoorkust. De oranje olifanten zijn standaard van de partij, hebben internationale sterren en een berg ervaring. Op het WK van 2006 kwamen ze nog in actie tegen het Nederlands elftal. Didier Drogba (Chelsea), Yaya Touré (Manchester City) zijn enkele bekende sterren. In Nederland kennen we natuurlijk de broertje Bonaventure en Salomon Kalou. De laatste – en enige - winst van de Afrika Cup dateert van 1992. De Ivorianen kloppen Ghana na een zenuwslopende strafschoppenserie (11-10). In 2006 werd de finale na strafschoppen verloren van Egypte. Andere hoofdprijzen werden eveneens gemist

Voor de huidige generatie Ivorianen, lonkt de eerste hoofdprijs in het oranje shirt van de nationale ploeg.


De eerste wedstrijden gaan volgens planning. Arsenal-aanvaller Gervinho zorgt voor de enige treffer in de halve finale. Dan moet Ivoorkust in de finale in Libreville aantreden tegen Zambia, dat eerder verrassend Ghana met 1-0 versloeg.
Zambia, moet het hebben van het collectief. De formatie van bondscoach Herve Renard heeft wat om voor te knokken. De locatie is er één met een dramatisch tintje. Nabij Libreville stortte 19 jaar geleden het bijna voltallige elftal van de Zambianen in Zee. PSV-er Kalusha ontsprong de dans en vecht tegenwoordig voor zijn team vanuit het bondsbestuur.

Als de finale begint is Zambia vastbesloten hun landgenoten een mooie laatste eer te bewijzen. De strijd ontbrand en om elke meter wordt geknokt. Geen goede finale. Maar dat zijn finales zelden. Na wat schermutselingen word Gervinho in de 70e minuut onderuit geschoffeld. Penalty.

Drogba pakt zonder een spoortje twijfel de bal op en kijkt zelfverzekerd richting de keeper. De Chelsea speler legt achteloos de bal neer en weet dat hij de held van de natie kan worden.

Enkele seconden later is zijn gedachtewereld in puin en kijkt hij vertwijfeld omhoog. Maar ook naar beneden en ziet de plaggen van Afrikaanse makelij, waar even daardoor de bal en de penaltystip lagen. De bal is huizenhoog over het doel gegaan. Zambia krijgt extra hoop.Er wordt niet meer gescoord.

In de opvolgende strafschoppenserie mist Drogba niet, maar wel de twee andere vedettes: Kolo Touré en Gervinho. Geen mooi Engels glad gemaaid en geknipt veldje. Het kan geen toeval zijn, De supersterren kunnen niet uit de voeten op het afgetrapte veld. De in Europa onbekende Stoppila Sunzu die voor het Congolese Tout Puissant Mazembe speelt, trapt stoïcijns de winnende elfmeter binnen voor een 7-8 overwinning en de eerste cup voor Zambia.

Sunzu is nog niet verpest.
Hij heeft geen besef van de wet van de remmende voorsprong.

maandag 6 februari 2012

De loper van de eeuw

Begin jaren zeventig loopt er een nauwelijks benaderbare, nukkige man door de straten van Helsinki. Hij voelt zich miskend en is verbitterd. In een televisiecommentaar spreekt de nationale bekendheid met ontgoocheling in zijn stem over de jeugd van tegenwoordig. Ze hebben niet meer de mentaliteit die nodig is en vallen voor de hedendaagse verleidingen.

De man wordt geboren onder de illustere naam van Paavo Johannes Nurmi  (Turku 1897). Als jochie van 12, overlijdt zijn vader en moet hij hard werken om de kost te verdienen. Paavo is een talentvolle doorzetter en wint een aantal hardloop wedstrijdjes die zijn vrienden onderling organiseren. Op zijn 15e  verjaardag hoort de jonge Paaf over de heldendaden van zijn landgenoot Hannes Kohlemainen. Deze Hannes won op de Olympische Spelen van 1912 in Stockholm de 5.000, 10.000 meter en ook de individuele cross-country. Kolehmainen zette na een verbeten duel met de Fransman Jean Bouin een nieuw wereldrecord op de 5000 m van 14.36.7 (een verbetering van maar liefst dertig seconden) op de klokken. Kohlemainen inspireert een horde van Finse hardlopers in de dop ("de vliegende Finnen”) waaronder Nurmi.
Nurmi wint in Antwerpen

Drie Doelen

Nurmi heeft op dat moment drie doelen in zijn leven: De beste hardloper op aarde worden, Olympische titels halen en wereldrecords neerzetten. Op de Olympische spelen van 1920 in Antwerpen zet hij zijn eerste stap door drie gouden medailles en één zilveren te winnen.
Bij de Spelen van 1924 in Parijs wint hij alles wat er te winnen valt en keert naar huis met vijf  gouden medailles. Ongehoord is het dat hij 26 minuten na de finale van de 1500 meter ook de finale van de 5.000 meter wint. Beide afstanden in een Olympisch record en met een stopwatch in zijn hand.  Ook in 1928 in Amsterdam is hij er bij en behaalt  glorieuze overwinningen en medailles. De 10 kilometer wint hij door landgenoot en rijzende ster  Ville Ritola in de eindsprint te verslaan. Op de 5km lukt dit kunstje niet. Ritola loopt in het slotstuk weg bij Nurmi, die in de kwalificatie van de steeplechase na een val een lichte blessure op liep. Desalniettemin pakt de onverzettelijke krachtpatser nog wel de zilveren medaille op dit lastige onderdeel. net als winnaar Toivo Loukola (ook een Fin) eindigt hij onder het bestaande wereldrecord.

Op 12 september 1922 pakt hij het legendarische wereldrecord op de 5.000 meter af van Kohlemainen.  Hij groeit uit tot recordhouder wereldrecords verbeteren. Tussen 1921 en 1931 zal hij 22 maal een wereldrecord aanscherpen. Iets wat pas eind vorige eeuw door Sergei Bubka (polsstokhoogspringen) zal worden overtroffen.  Op de disciplines 1500 meter, 5, 10, 20 km, en 10 Engels mijl  is hij de allersnelste. Hij is op dat moment de succesvolste Olympiër ooit met 9 gouden en drie zilveren medailles. Pas in 2008 is er iemand die meer gouden medailles op de Olympische Spelen haalt dan de Finse gigant (Michael Phelps, zwemmen, 2004 en 2008).

Nurmi, de keizer van de midden -en lange afstand heeft zijn doelen verwezenlijkt Toch maakt hij zich op voor een nieuwe en laatste uitdaging: de marathon. Hij wil ook op die afstand de grootste zijn en bereidt zich voor op de Olympische Spelen van Los Angeles 1932. Hij komt aan in de Verenigde Staten, maar heeft een onverwachte tegenstander die hem de baas is. Niet op het asfalt, maar achter de burelen van de internationale atletiekunie. Jaloezie bij en een vete met een loper van het buurland werd Nurmi fataal:  De Zweedse president Edström van de atletiek unie beschuldigt hem van professionalisme. Tijdens een wedstrijd in Duitsland zou hij te veel kosten hebben gedeclareerd. Het verdict: Nurmi mag niet deelnemen aan de Spelen.
Later zou de Fin verklaren dat hij wel eens wat toegestopt kreeg van organisatoren, maar hier zelf nooit om had gevraagd. 

Rehabilitatie en verbittering

Nurmi ontsteekt de Olympische vlam
Ook in eigen land worden krijgen zijn prestaties - na de aantijging van professionalisme - niet meer de aandacht die zij verdienen Na zijn verbanning van het atletiekpodium probeert hij als zakenman succesvol te worden. Zijn laatste Olympische optreden is op de Spelen van Helsinki 1952. Na 12 jaar wachten - de tweede wereldoorlog is spelbreker - krijgen de Finnen eindelijk hun spelen. Nurmi schittert nog eenmaal door met de fakkel het stadion binnen te lopen en de Olympische vlam te ontsteken. De fakkel wordt doorgegeven door zijn vroegere held Kohlemainen.

Gebruik makend van zijn bekendheid en doorzettingsvermogen vergaart hij het een en ander aan luxe. Toch vindt hij zich niet succesvol en trekt zich terug uit het zakenleven. Hij heeft een groot virtueel vermogen opgebouwd, maar zal dit pas aan het einde van zijn leven uitbetaald krijgen als pensioen. Hij heeft zijn (hardloop) doelen in het leven bereikt maar is somber omdat hij buiten het hardlopen geen succes meer kan behalen.
Verbitterd en eenzaam wacht hij op zijn pensioen. In 1973 ontvangt hij dit eindelijk Hij zal er niet lang van genieten. Enkele maanden later is hij op de Sibeliuslaan in het stadspark van Helsinki voor altijd uitgelopen.

Totaal aantal pageviews

Blog over opmerkelijke gebeurtenissen in de sport